Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΟΥ ΛΑNZΑΙ (NE TOUCHEZ PAS LE HACHE)

Σκηνοθεσία: Ζακ Ριβέτ
Παίζουν: Ζιν Μπαλιμπάρ, Γκιγιόμ Ντεπαρτιέ, Μπουλ Ογκιέρ, Μισέλ Πίκολο
Διάρκεια: 137’
2007

Η Γαλλία του 18^ου και 19^ου αιώνα ήταν μια μεγάλη αυτοκρατορία.
Οι στρατιώτες και οι εξερευνητές της γυρνώντας από τα πέρατα του κόσμου είχαν να διηγηθούν στα παρισινά σαλόνια ιστορίες αλλόκοτες από βάρβαρες και εξωτικές χώρες, από ανθρώπους μη-πολιτισμένους, δηλαδή «φυσικούς». Οι λεπτεπίλεπτες αριστοκράτισσες κοκκίνιζαν, οι συγγραφείς έβρισκαν το θέμα τους – την αντίθεση μεταξύ μιας «άγριας» ζωής και της ασφυκτικά «πολιτισμένης» ζωής των βαριεστημένων μπουρζουά.

Το έργο μας είναι βασισμένο σε ένα διήγημα του μεγάλου ανατόμου της γαλλικής κοινωνίας Μπαλζάκ. Το πρόσωπο της ημέρας, ο τιμημένος στρατηγός Αρμάν Ντε Μοντριβώ έχει επιστρέψει στο Παρίσι. Άκαμπτος και λαβωμένος αποτελεί το απαραίτητο αξεσουάρ των χοροεσπερίδων. Διηγείται την πορεία του ως τις πηγές του Νείλου και την αιχμαλωσία του από τους αγρίους. Οι κομψές κυρίες υγραίνονται στις αφηγήσεις του – η Αντουανέτ, δούκισσα του Λανγκλαίς, αποφασίζει να τον κατακτήσει.

Δεν είναι δύσκολο. Ο Μοντριβώ έχει ήδη ερωτευθεί την κοκέτα καλλονή. Είναι όμως δύσκολο. Είναι παντρεμένη, παγιδευμένη σε όλες τις συμβάσεις της τάξης της.

Θα συναντιούνται στο μποντουάρ της και στους χορούς. Σαν σκακιστές γαλαζοαίματοι ή σαν ξιφομάχοι στρατιώτες θα συγκρούονται, ανοίγονται, φυλάγονται, θα εκδιπλώνονται και θα χάνονται στους λαβυρίνθους των καλών τάξεων και στα αραβουργήματα του πάθους. Επιστολόχαρτα, ψίθυροι, σε μοναστήρια εγκλεισμοί και απαγωγές.

Όλα μιλούν για την συσκοτισμένη επιθυμία που επικρέμεται ως πέλεκυς (hache). Που απωθείται στα σαβουάρ βιβρ της αριστοκρατίας, απωθήθηκε στα «απελευθερωτικά» όργια του Γαλλικού Μάη, απωθείται και στα ράφια των σημερινών εμπορικών κέντρων της Γαλλίας ή οπουδήποτε αλλού.

Η σκηνοθεσία αναδεικνύει στο έπακρο την ποιότητα του Μπαλζάκ. Η σκηνογραφία αθόρυβα μεταφέρει τη νατουραλιστική λεπτογραφία του συγγραφέα. Η ταινία δομημένη σε τρία μέρη και πολλές πράξεις, ευφυώς τιτλοφορούμενες. Από τη μία σέβεται απόλυτα τους δύσκολους κανόνες ενός ιστορικού δράματος και από την άλλη λειτουργεί σε ένα δεύτερο επίπεδο ως σκωπτικό σχόλιο για το παρόν μας.

Πραγματική επιθυμία... Και ο πραγματικά ακρωτηριασμένος υιός Ντεπαρτιέ, ως Μοντριβώ, σέρνει στα πατώματα το ξύλινό του μέλος, με τον ήχο να αντηχεί τον παλμό των ποταμών που αφρίζουν στις πηγές τους.

Αξιολόγηση: * * * * (4)

Δημήτρης Δρένος

δημοσιεύθηκε στον Εξώστη, 14/5/2009