ASTRO BOY

Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Μπάουερς
Ακούγονται: Νίκολας Κέητζ, Κρίστεν Μπελ, Σάμουελ Τζάκσον, Σαρλίζ Θερόν, Μπιλ Νάι, Ντόναλντ Σάδερνλαντ, Φρέντι Χάιμορ
Διάρκεια: 94’
2009

Κινούμενα σχέδια! Μια ταινία «για τους μικρούς μας φίλους» όπως λενε. Μα και για τους μεγάλους. Τους πολιτικούς που αυτονομούνται από τη δημόσια σφαίρα κυβερνώντας με το βλέμμα στις δημοσκοπήσεις, τους επιστήμονες που ανακαλύπτουν για ανακαλύπτουν, τους τεχνοκράτες που απορροφούν την αυτονομία μας ρυθμίζοντας τις ζωές μας, τις ζωές μας που εν τέλει τις ζούμε εις βάρος κάποιων άλλων. Κάποιων άλλων στην Αφρική και την Ασία που δε μένουν στις ωραίες μας πόλεις αλλά στις χωματερές τις ευημερίας μας.

Κάπου στο μέλλον η καταστροφή του περιβάλλοντος οδηγεί τους προνομιούχους να αποσπάσουν ένα βουνό από την επιφάνεια της γης και να το ανορθώσουν στον αέρα. Εκεί δημιουργείται η υπεσύγχρονη «Μέτρο», η μητρόπολη σύμβολο των μοντέρνων ονείρων και αρχικτεκτονικών σχεδιασμών μας. Στη Μέτρο οι καρποί του δεύτερου κύματος της ρομποτικής, ρομπότ ικανά να αναλάβουν το σύνολο της ανθρώπινης εργασίας – πλην του σχεδιασμού τους – υπηρετούν τους ανθρώπους.

Όπως όμως κάθε ειδύλλιο χρειάζεται την ανάμνηση ή την ύπαρξη μιας κόλασης, όπως κάθε σχεδιασμός χρειάζεται και αυτό «που δεν κολλάει στο σχέδιο», όπως κάθε παραγωγική διαδικασία παράγει τα απορρίμματά της, έτσι χρειάζεται μια γιγαντιαία χωματερή για τους ανθρώπους που δεν ανήκουν στη Μέτρο και τα ρομπότ που πάλιωσαν και από υπερχρήσιμα μετατρέπονται σε απολύτως άχρηστα. Αυτό είναι η «Επιφάνεια», δηλαδή η γη.

Τη Μέτρο κυβερνά ο Πρόεδρος Στόουν, ένας εξουσιομανής που ανησυχεί για την επανεκλογή του. Όταν ο Επιστήμονας Έλεφαντ ανακαλύψει δυο νέες μορφές ενέργειας, την Μπλε που ενέχει το σπέρμα του «καλού» και την Κόκκινη που ενέχει του «κακού», ο Πρόεδρος θα θελήσει με την κόκκινη να τροφοδοτήσει ένα υπερ-ρομπότ, βίαιο και κατασταλτικό, φόβητρο για τους εξωτερικούς εχθρούς της Επιφάνειας και σίγουρη οδό για την επανεκλογή του.

Ο ουμανιστής Έλεφαντ θα αρνηθεί όμως ο αρχετυπικός μοντέρνος επιστήμονας Τένμα δε θα διστάσει όταν ο πρόεδρος του υποσχεθεί «χρηματοδότηση για ό,τι θέλει». Όμως το κόκκινο ρομπότ – καθώς η τεχνολογία δεν είναι ουδέτερη όπως μας μάθαιναν στο σχολείο, η τεχνολογία έπεται της λογικής της και της πρόθεσης, αυτές καθορίζουν το τι θα ανακαλύψουμε – θα σκοτώσει το γιο του. Και τότε ο απελπισμένος Τένμα θα φτιάξει ένα πανομοιότυπο ρομπότ, με καρδιά του την μπλε ενέργεια, για να τον αναστήσει.

Είναι ο Άστρο Μπόυ. Ρομπότ για τους ανθρώπους και άνθρωπος για τα ρομπότ.

Θα εξοριστεί μα δε θα βρει σπίτι ούτε στην Επιφάνεια. Θα βρει όμως συντρόφους και τελικά αυτό το μπάσταρδο του τεχνικού πολιτισμού θα νικήσει το υπερ-ρομπότ, τον Πρόεδρο και την κόκκινη ενέργεια σε μια τελική μάχη.

Πανέξυπνη ταινία και διεισδυτική αλληγορία. Δεν είναι τόσο στοχασμός για τα ηθικά ζητήματα που θα προέκυπταν σε μια εκρομποτισμένη κοινωνία όσο σχόλιο για το περιθώριο, τις κατώτερες τάξεις, τους απόβλητους και αναλώσιμους ανθρώπους. Τα ρομπότ του έργου γίνονται μετωνυμία για όλους τους δούλους, υπηρέτες, σκλάβους, κίτρινους, μαύρους, ινδιάνους και πακιστανούς που κάθε τόσο τους θεωρούμε υπάνθρωπους, ρομπότ χωρίς καλώδια και ανθρώπους χωρίς ψυχή (προσέξτε τη σκηνή που αναφέρεται στο Σπάρτακο του Κιούμπρικ).

Το κείμενο κάπου εδώ τελειώνει και είναι φριχτά άνισο και μπερδεμένο. Μα μια καλή ταινία επιστημονικής φαντασίας οφείλει να σε μπερδεύει, να γίνεται το πειραματικό εργαστήριο των ενδεχομένων. Μια υπέροχη ταινία για τους μικρούς μας φίλους, για εμάς που μεγαλώσαμε και φυσικά ενάντια στους μεγάλους εχθρούς μας.

Αξιολόγηση: * * * * (4)

Δημήτρης Δρένος

δημοσιεύθηκε στον Εξώστη, 10/6/2010