ΟΙ ΠΑΡΑΧΑΡΑΚΤΕΣ (DIE FALSCHER)

Σκηνοθεσία: Στέφαν Ρουτσοβίτσκι
Παίζουν: Καρλ Μάρκοβιτς, Άουγκουστ Ντιλ, Ντέιβιντ Στρίσαου, Ντολόρες Τσάπλιν
Διάρκεια: 98'
2007

Το χρήμα αποτελεί την κατεξοχήν σύμβαση του πολιτισμού μας. Τυπωμένα ευτελή χαρτάκια διεκπεραιώνουν τις ανταλλαγές που έκαναν κάποτε οι άνθρωποι δίνοντας ένα γουρούνι και παίρνοντας ένα ζευγάρι παπούτσια. Ο πολιτισμός μας αποτελεί την κατεξοχήν σύμβαση των συμβάσεων. Ορίζει τις συμπεριφορές που μας μετατρέπουν από «γουρούνια» σε Ανθρώπους. Καμία σύμβαση όμως δεν είναι ακλόνητη. Και κάποιες εποχές μια τεράστια γκρίζα ζώνη απλώνεται γύρω από όλα τα a priori.

Αυτό συνέβη την περίοδο του ναζισμού και εκδηλώθηκε στην πιο σοκαριστική του εκδοχή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εκεί διαδραματίζεται το φιλμ. Ο Σόροβιτς είναι ο μεγαλύτερος παραχαράκτης της Γερμανίας και είναι εβραίος. Πριν το πόλεμο, η πρώτη ιδιότητά του τον στέλνει στα στρατόπεδα. Κατά τη διάρκειά του όμως και ενώ προορίζεται για τα κρεματόρια, το καθεστώς θα τον προσεγγίσει και στείλει σε μια ειδική μονάδα. Εκεί θα επιβλέπει κρατούμενους τυπογράφους, πρώην τραπεζίτες και καλλιτέχνες στην προσπάθεια παραχάραξης της στερλίνας και του δολαρίου.

Αυτό δεν είναι πολιτισμός, είναι τρέλα. Το καθεστώς που τον καταδίκασε, τώρα τον σώζει για να πληθωρίσει τις αντίπαλες οικονομίες. Ενώ με την ομάδα του θα εργάζεται μες στις βαθυτυπίες και τα σχεδιαστήρια, πίσω από τους τοίχους θα ακούγονται οι κραυγές των άλλων εβραίων κρατούμενων. Η νύχτα θα φέρνει όνειρα με τον Κοκόσκα και τον Σίλε, και το πρωί θα φέρνει εκτελέσεις.

Η συμφωνία υπαγορεύει πως όσο θα πλαστογραφούν, τόσο θα ζουν. Όμως ο Μπούργκερ, ο άλλος δεξιοτέχνης της ομάδας διαφωνεί. Τα πλαστά χρήματα διασώζουν το καθεστώς, «πληρώνουν» τα στρατόπεδα και τους εκτελεστές. Θέλει να τους σαμποτάρει. Στην αόρατη ζυγαριά ζυγίζονται οι «σκατοζωές» τους, που όμως είναι οι μόνες που έχουνε… Και αναδύεται η μεγαλύτερη όλων ενοχή, των εβραίων που κατάφεραν να επιζήσουν ενώ οι διπλανοί τους όχι.

Έξοχη ταινία με τεράστιο ηθικό προβληματισμό. Ποιος ξέρει; Λένε τελευταία πως οι καθ΄ όλα γνήσιες οικονομίες μας παν κατά διαόλου. Και οι φασισμοί; Πολλοί…

Αξιολόγηση: * * * * (4)

Δημήτρης Δρένος

δημοσιεύθηκε στον Εξώστη, 8/5/2008