Δευτέρα 13 Απριλίου 2015

ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ ΣΤΕΜΜΑΤΟΣ: Η ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (GAME OF THRONES: THE FIRST SEASON) )

Δημιουργοί: Ντέιβιντ Μπενιόφ, Ντι Μπι Γουάιζ
Παίζουν: Σον Μπιν, Λένα Χέντεϊ, Πίτερ Ντίνκλατζ, Ίεν Γκλεν, Μέϊζυ Γουίλλιαμς Τσαρλς Ντανς, Μαρκ Άντι, Κόνλεθ Χιλλς, Εμίλια Κλαρκ
Παραγωγή: ΗΒΟ
Δέκα Επεισόδια
2011



Οι εξακόσιες λέξεις αυτού του κειμένου είναι πολύ λίγες για να χωρέσουν μια περιγραφή ή μια ανάλυση του φανταστικού, ψευδομεσαιωνικού κόσμου που επινόησε η συγγραφική φαντασία του George R.R. Martin και ενσάρκωσε σε πραγματικά κινηματογραφική εικόνα η τηλεοπτική σειρά του αμερικανικού δικτύου HBO

Αναγκαστικά θα σκαρώσουν λίγες εικόνες και σκέψεις, για τους μυημένους και τους αμύητους, για αυτό που θεωρώ ως μια από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές δημιουργίες της εποχής μας, ένα έργο που παίρνει το μίτο της μεγάλης αφήγησης από κει που τον άφησαν τα πολύτομα αριστουργήματα των γάλλων και ρώσων κλασσικών συγγραφέων του 18ου και 19ου αιώνα, όταν άρχισε να ξημερώνει ο θραυσματικός 20ος.

Το Game of Thrones αποτελεί ένα τεράστιο πείραμα της σκέψης και της αλληγορικής αναπαράστασης. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για έναν κόσμο σεξπηρικό, όπου όλοι οι θρόνοι είναι ματωμένοι και το αίμα δεν ξεπλένεται από τα χέρια, στους εφιάλτες της συνείδησης. Όπου η φωτιά που ανάβουν οι μάγισσες στο δάσος, προφητεύει το μέλλον καλύτερα από ό,τι οι δημοσκόποι, όπου κάθε ενθρόνιση συνεπάγεται διαλεκτικά την καρατόμηση, σ’ αυτό το «μέγα σφαγείο της εξουσίας».

Ή για την πολιτική θεωρία του Τόμας Χομπς, που θέλησε να βάλει τάξη στην Αγγλία του Οίκου των Στιούαρτ, οραματιζόμενος τον μέγα εξουσιαστή ως το βιβλικό Λεβιάθαν που έβγαζε φλόγες – όπως και οι δράκοι του Οίκου των Ταργκάρυεν – και θα τερμάτιζε το διαρκή εμφύλιο.

Ή για τις συμβουλές που έδινε ο Νικολό Μακιαβέλι στους ιταλούς ηγεμόνες της Αναγέννησης, νοώντας για πρώτη φορά την εξουσία εργαλειακά, όπου κάλλιστα θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν ως παραδείγματά τους, ο Τζόφρυ ο Αχώνευτος ή ο Νέντ Σταρκ, ο λόρδος Βάρις και ο "Μικροδάχτυλος".

Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τη διαφορά ηθικής συμπεριφοράς και ηθικότητας, αναλύοντας με τις ώρες τα κίνητρα της βασίλισσας και βασιλομήτωρος Σέρσεϋ ή του αιμομίκτη και βασιλοκτόνου αδερφού της, Τζέιμι.

Ή, επίσης, να εξερευνήσουμε την έννοια της «υβριδικότητας» ακολουθώντας το νάνο Τύριον  («κάθε νάνος είναι μπάσταρδος στα μάτια του πατέρα του») ή τον μπάσταρδο Τζων Σνόου, καθώς κατατάσσεται στη Νυχτερινή Φρουρά, που χρέος της είναι να περιφρουρεί τα σύνορα και την «οριακότητα».

Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για έναν κόσμο σε αναβρασμό και σε μετάβαση, όπου ο «μακρύς χειμώνας» που ξεκινά σε ένα σύμπαν στο οποίο οι εποχές κρατούν πολύ περισσότερο από 3 μήνες, δεν αποτελεί απλώς μετεωρολογική ιδιοτροπία, αλλά συμβολισμό για τις αλλαγές της παγκόσμιας γεωπολιτικής που συνεπάγονται κάθε οικονομικής ή άλλης κρίσης.

Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τα ανοίκεια έθιμα της φυλής Ντοθράκυ ή για τους Άγριους Ανθρώπους που κατοικούν βορείως του Τείχους, για το τι σημαίνει πολιτισμικός σχετικισμός, σήμερα που η παγκοσμιοποίηση μας φέρνει όλους πρόσωπο με πρόσωπο. 

Τέλος, θα μπορούσαμε να εικάσουμε πως οι ζωντανοί–νεκροί που τριγυρνούν απειλητικά σα σκιές,  δεν είναι κάτι άλλο από το ασυνείδητο του φαινομενικά πολιτισμένου Νότου, όπου τώρα που οι αριστοκρατικοί του Οίκοι συγκρούονται διεκδικώντας το Σιδηρούν Θρόνο της εξουσίας, εγκαταλείπει τις συμβάσεις που συγκρατούσαν τα ένστικτα του θανάτου.

Και φυσικά, δε γίνεται να μη μιλήσουμε για την αστείρευτη αγωνία και απόλαυση που πηγάζει από την πεμπτουσία περιπέτειας και δράματος που βρίσκεται στην καρδιά του Game of Thrones, στοιχεία που τόσο λείπουν από τις σοβαρές, δοκιμιακού τύπου ταινίες. 

Ή και για τους παράξενα λυτρωτικούς φόνους που επιφυλάσσει ο Martin στους ήρωές του, κεφάλαιο με κεφάλαιο, επεισόδιο με επεισόδιο, εξορίζοντας το happy end, όπως άλλωστε το συνηθίζει και η ίδια η πραγματικότητα.

Στο Game of Thrones, βρισκόμαστε άπειρους φανταστικούς κόσμους μακριά από το μανιχαϊσμό του Τόλκιν και την καθησυχαστική αφήγηση της μάχης του Καλού με το Κακό, ή από τις φαντασιώσεις ενηλικίωσης του Χάρι Πότερ.

Αν ο Χ.Λ.Μπόρχες θεωρούσε αδύνατη εν τέλει κάθε αναπαράσταση, καθώς και ο τελειότερος χάρτης, αν ήθελε να απεικονίσει την πραγματικότητα πιστά, θα έπρεπε να είναι ένα σεντόνι που θα σκέπαζε την υδρόγειο σφαίρα, το Game of Thrones, εντούτοις, επιτυγχάνει τη σωστή κλίμακα, το σωστό εύρος της αλληγορίας, γίνεται ένα ταυτόχρονα αρχαϊκό και υπερμοντέρνο έπος, αποτελεί μια εντυπωσιακή αφήγηση του φανταστικού και ταυτόχρονα μια φριχτά πραγματική νατουραλιστική απεικόνιση του γιγαντιαίου παιχνιδιού της εξουσίας, της ζωής και του θανάτου, που το ανθρώπινο γένος παίζει αδιάλειπτα από την ημέρα μηδέν της ύπαρξής του.




Αξιολόγηση: * * * * *  (5)

Δημήτρης Δρένος

δημοσιεύθηκε στο Φιλμ Νουάρ, 7/6/2012

10 σχόλια:

  1. έχεις δίκαιο.Οι 600 λέξεις δεν είναι αρκετές.περιμένουμε μια πιο εμπέριστατωμένη ανάλυση,σαν αυτήν του Ίστγουντ και του κύματος.Αναμένουμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εεε η φωτο είναι απ'την 2η season lol
    Επειδή είδα και τους δυο κύκλους πρόσφατα μονοκοπανιά έχω την αίσθηση πως η σειρά μπορεί να εξελιχθεί με τρόπο τέτοιο που οι 600 λέξεις του κειμένου να αρκούν για να την περιγράψουν.Προς το παρόν νομίζω πως κάτι λείπει
    Τώρα αν έχεις διαβάσει τα βιβλία άλλο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμε Πρώτε,

    συμφωνώ μαζί σου. Είναι πολύ λίγες. Κάποια στιγμή θέλω να γράψω περισσότερες, αν και φοβάμαι πως θα αναμένετε πολύ καιρό για αυτό..!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμε Δεύτερε,

    διαφωνώ μαζί σου! Σε καμιά περίπτωση δεν αρκούν, έχοντας ως δεδομένο τους δυο πρώτους κύκλους. Αυτά που παρέθεσα στο κείμενο είναι μόνο κάποιες ιδέες επιγραμματικά. Και μόνο για να αναπτυχθούν και να παύσουν να είναι διανοουμενίστικες ατάκες, θέλει παραπάνω και θέλει συγκεκριμένα παραδείγματα!

    Σίγουρα πάντως δεν τα λέω έτσι - μου έκανε μεγάλη εντύπωση η σειρά και κόλλησα μαζί της χωρίς να το περιμένω.

    Τα βιβλία δεν τα έχω διαβάσει και περιμένω με μεγάλη περιέργεια να δω που το πάει - αν βέβαια το πάει κάπου συγκεκριμένα. Εξάλλου από ό,τι ξέρω, ούτε το βιβλίο έχει τελειώσει. Μάλλον και ο Μάρτιν το πάει από δω και από κει και δεν αποφασίζει.

    Πάντως θα έλεγα πως εδώ που έχουμε φθάσει, δηλαδή στο 20ο επεισόδιο, υπάρχουν αρκετά στοιχεία που μπορεί να αποδειχθούν πολύ ενδιαφέροντα.

    1. Η πόλη πέρα από τα Βόρεια Σύνορα, της οποίας βλέπουμε ένα πλάνο στο τέλος, μέσα από τα μάτια του Τζων Σνόου, και η οποία καθόλου "βάρβαρη" δε φαίνεται, ίσως κάνει ενδεχομένως να καταρεύσει η αρχική αφήγηση της σειράς για τα 7 πολιτισμένα βασίλεια, όπως επίσης και για την ηρωική φρουρά που υπερασπίζεται τον πολιτισμό (τι μου θυμίζει, τι μου θυμίζει αυτό! Διαχρονική ατάκα, φθάνει μέχρι και στα πολιτικά του σήμερα!)

    2. Σκέφτομαι πως οι νεαροί ήρωες της σειράς, όπως π.χ. η Άρυα, αλλά και το μουνόπανο ο Τζόφρυ, και όλοι οι υπόλοιποι, ήρωες που μάλλον θα εξελιχθούν περαιτέρω - αν δεν πεθάνουν, όπως τόσοι και τόσοι άλλοι -, σηματοδοτούν και μια αλλαγή στον κόσμο του Game of Thrones, καθώς δε φαίνεται να ενστερνίζονται το "ηρωικό" σύστημα αξιών των μεγαλύτερων ηρώων, αλλά είναι πιο πραγματιστές.

    Η βία που έχει απελευθερωθεί στον κόσμο τους, αλλάζει συνολικά το πρόσωπο και τις αντιληψεις του. Ο "χειμώνας" ενδεχομένως να φέρει μαζί και μια αλλαγή του πολιτισμικού παραδείγματος του κόσμου.
    [αν και όπως μου έχουν πει, ως εκεί που έχουν φθάσει τα βιβλία, ο χειμώνας ακόμα έρχεται!]

    Οπότε, αναμένω με περιέργεια.

    Εσένα τι σε κάνει να είσαι επιφυλακτικός με τη συνέχεια της σειράς και με το περιεχόμενό της;

    Και τι είναι αυτό που λείπει;

    Τέλος, ναι... έχεις δίκιο. Είναι από τη δεύτερη σεζόν. Ήμουν σίγουρος πως κάποιος θα το παρατηρούσε!
    Όμως ήταν η πιο ωραία που βρήκα. Όλες οι υπόλοιπες παρά ήταν "ηρωικές" και ιλουστρασιόν και δε νομίζω πως εξέφραζαν αυτό που θεωρώ πως
    είναι το σημαντικότερο στο GoT: μια νέα διήγηση του "Πόλεμος και Ειρήνη"

    Ναι! Ας πούμε και καμιά μεγάλη κουβέντα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Θύμα του Lost είμαι και αν την έχεις πατήσει με αυτό είσαι στα σίγουρα επιφυλακτικός με κάθε σειρά που απευθύνεται στο μεγάλο κοινό. Απ΄την άλλη πάλι το HBO είναι HBO (έχεις δει το Wire;) Με το είδος fantasy αποτέτοιο δεν έχω την παραμικρή επαφή. Μου μοιάζουν κάπως πως να το πω κάπως κασιδιάρικα όλα αυτά τα ηρωικά και το GoT ξεκίνησα να το βλέπω μόνο απο περιέργεια.
    Δεν διαφωνώ καθόλου με την οπτική σου και μάλλον αυτό που λείπει είναι περισσότερα επεισόδια για να μάθουμε αν μπορεί σήμερον η pop κουλτούρα να επαναδιατυπώσει το Πόλεμος και Ειρήνη.
    Έχει πολύ ψωμί ακόμα. Είδωμεν
    Ψάχνοντας διάφορα για την σειρά βρήκα διάφορα χρήσιμα όπως
    http://www.greektvsubs.gr/showthread.php?t=36473
    http://www.greektvsubs.gr/showthread.php?t=36597

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Χαχαχα!

    Όχι, δεν την πάτησα με το Lost, αν και ξέρω και γω πολλούς που την πάτησαν. Έτυχε να δω δυο τρια επεισόδιά του διάσπαρτα, μα δεν έτυχε να κόλησω μαζί του. Μάλλον κάποιου είδους γενετική ανοσία, την οποία ωστόσο δεν την έχω για το GoT!

    Από ΗΒΟ έχω δει τις δυο πρώτες σεζόν του True Blood, εκείνο με τα βαμπίρ στη σύγχρονη Αμερική. Η πρώτη σεζόν μου άρεσε πολύ και την είχα βρει εξίσου πολλά υποσχόμενη. Η ιδέα της παράλληλης αντι-κοινωνίας και η ενσάρκωση της περίφημης "ετερότητας" και του "πολυπολιτισμού" στο πρόσωπο των βρικολάκων είχε πολύ ζουμί, ιδίως στα πλαίσια της αμερικάνικης επαρχίας των τηλέ-ευαγγελιστών.

    Ωστόσο η δεύτερη σεζόν νομίζω έδωσε παραπάνω έμφαση στο γυμνό και στη μεταφυσική περιπέτεια, οπότε παράτησε τις κοινωνικό-πολιτικές προεκτάσεις που θα μπορούσε να έχει.

    Επίσης, έτυχε να δω και δυο επεισόδια από το Dead Wood, όμως δεν είχα υπότιτλους στα ελληνικά και η ακριβέστατη όπως μου είπανε ανασύσταση των αμερικάνικων του 18ου αιώνα με ζόρισε πολύ, καταλάβαινα 1 κουβέντα κάθε 10, οπότε το άφησα.

    Όχι, το Wire δεν το έχω δει. Μου έχουνε πει όμως τα καλύτερα.

    Σκεφτόμουν αρκετή ώρα τι πάει να πει "κασιδιάρικα" που γράφεις. Πέρα από τα άλλα, η χρυσή αυγή προκύπτει και πολιτισμικό φαινόμενο που παράγει νεολογισμούς!

    Θα συμφωνήσω με το χαρακτηρισμό σου, έχω διαβάσει ελάχιστα από fantasy και γενικά είχα την ίδια επιφυλακτικότητα. Ωστόσο τελευταία έτυχε να διαβάσω κάποια "θεωρία" για αυτά και από ό,τι φαίνεται συμβαίνει μια μεταλλαγή του είδους σε τελείως άλλες κατευθύνσεις, από συγγραφείς όπως ο China Mieville.

    Το Game of Thrones κατά τη γνώμη μου "σπάει" αυτό τον ηρωισμό. Ακόμα και αν δεν το κάνει συνειδητά, έστω ασυνείδητα αναδεικνύει τις εγγενείς αντιφάσεις αυτού που λέμε "ηρωισμό" και στην ουσία δεν υπάρχει, η αν υπάρχει προϋποθέτει το σφαγιασμό χιλιάδων μη-ηρώων ώστε ο ήρωας να κάνει το κομμάτι του.

    Χαρακτηριστικά, διάβασα ένα κείμενο που αναλύει τη στάση του Τύριον στην πολιορκία της πόλης στο β΄ κύκλο, υπό το πρίσμα της ηθικής φιλοσοφίας.

    Ναι, ωραίο το κόλπο με το υγρό πυρ. Αν κάτι στράβωνε όμως (π.χ. φυσούσε) και καιγόταν η πόλη, θα ήταν ήρωας; Τις πιο πολλές φορές οι πράξεις μας και οι συνέπειες τους δεν καθορίζονται μόνο από εμάς, τα "αυτόβουλα και ενεργά" υποκείμενα, αλλά κυρίως από χιλιάδες αστάθμητους παράγοντες, και μάλιστα τόσο περισσότερο όσο μεγαλύτερο αντίκτυπο στοχεύει να έχει η πράξη.

    Άρα κατά μια έννοια, ο ήρωας είναι ένας ήρωας του τυχαίου. Και δεν είναι κακούργος επειδή τον λυπήθηκαν οι πιθανότητες.

    Αν πάλι κρίνουμε και αποφασίζουμε σταθμίζοντας τις πιθανότητες (αν το κάνω μπορεί να καούμε / αν δεν το κάνω μπορεί να μας σφάξουν [ποιους όμως; το λαό ή εμάς τους αριστοκράτες]) τότε δε μιλάμε και πάλι για ήρωες, αλλά για λογιστές του ηρωισμού.

    Οπότε ναι, νομίζω πως το GoT έχει πολλά να πει, ακόμα και αν τα λέει κατά λάθος. Όταν στήνεις έναν τόσο τεράστιο Κόσμο, πολλά θα ειπωθούν, έστω από μόνα τους!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Όσο για το "Πόλεμο και Ειρήνη", και αυτό κάποτε άνηκε κατά μία έννοια στην "ποπ κουλτούρα".

    Τα πιο πολλά έργα του Ντοστογιέβσκυ και του Τολστόι γραφόντουσαν μέρα με τη μέρα, βδομάδα με τη βδομάδα, ώστε να δημοσιεύονται στις εφημερίδες της εποχής. Ήταν σε συνέχειες και από ό,τι έχω διαβάσει, οι συγγραφείς δεν είχαν καμιά ολοκληρωμένη εικόνα του τι θέλαν να πουν εξαρχής.

    Απλώς γράφαν και γράφαν ώστε να βιοπορίζονται.

    Για αυτό το λόγο αν δεις τα βιβλία αυτά είναι δομημένα με άπειρα μικρά κεφαλαιάκια των 2, 3 σελίδων το καθένα. Κάθε κεφάλαιο ήταν ό,τι θα δημοσιευόταν στην εφημερίδα της επόμενης και ενδεχομένως θα κατέληγε στο τέλος της ημέρας ως περιτύλιγμα ενός ψαριού από τον ιχθυοπώλη.

    Αργότερα μόνο κυκλοφόρησαν ως ενιαία και πολύτομα έργα και ακόμα πιο αργά χαρακτηρίστηκαν ως αριστουργήματα από το "λογοτεχνικό κανόνα".

    Αστεία που είναι μερικές φορές τα πράγματα!

    σ ευχαριστώ πολύ για τα σχόλια,
    όπως και για τα λινκ. Έχω βρει και γω κάμποσα.
    Είναι μεράκι το GoT!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. πλάκα με το Lost ξεκινούσε μετά την προβολή του επεισοδίου. Κατά κάποιο τρόπο ήταν διαδραστική σειρά αφού προκαλούσε τους θεατές να λύσουν το μυστήριο ενθαρρύνοντας την ιντερνετοκουβέντα. Άλλοι κυνηγούσαν καρέ καρέ να βρουν hints που διέφευγαν στην πρώτη ματιά άλλοι έγραφαν μακροσκελή άρθρα εκλαϊκεύοντας την φυσική των μελανών οπών προσπαθώντας να δώσουν μια εξήγηση για τις περιπέτειες των πρωταγωνιστών και άλλοι μετέφραζαν ιερογλυφικά νομίζοντας πως εκεί κρύβεται ένα σημαντικό μήνυμα. Όλοι είχαν μια θεωρία που έλυνε τον γρίφο του Lost αλλά στο τέλος δεν υπήρξε τίποτα να λυθεί. Ήταν σαν να ψάχνεις να βρεις τον δολοφόνο και τελικά οι συγγραφείς να σου λένε πως δεν υπήρχε πτώμα απ'την αρχή lol
    Είχα ακριβώς την ίδια εντύπωση με την δική σου για το True Blood το οποίο στην πορεία “εξελίχθηκε” σε σαπουνόπερα με σεξ και βία.
    Που κολλάνε αυτά με το GoT; Λέω μήπως και βλέπουμε πράματα εκεί που δεν υπάρχουν ψάχνοντας καταπραϋντικά για τα πονεμένα μυαλά μας. Προσπαθώ να πω πως η pop κουλτούρα χρόνια τώρα κολακεύει τους ηλίθιους (που όταν αγανακτούν κασιδιαρίζουν :) ) και σπάνια πια βλέπεις ακούς ή διαβάζεις κάτι που απαιτεί και την συμμετοχή του μυαλού σου. Το ωραίο παράδειγμα περί ηρώων (+ ο μικρόσωμος ήρωας μας παραλίγο να δολοφονηθεί δεν πήρε το credit τον αφήνουμε σχεδόν ατιμασμένο) που δίνεις δείχνει πως η σειρά μπορεί να έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Μακάρι να κρατήσει το επίπεδο της και να μην αρχίσει τις εκπτώσεις λόγω επιτυχίας.
    Θα στοιχημάτιζα υπερ του HBO για τον RR Martin δεν ξέρω
    Εύστοχη η παρατήρηση για παλιά Ρώσικη pop κουλτούρα. Που είναι γραμμένο πως το ευρύ κοινό είναι ανίκανο να σκεφτεί;
    http://www.addic7ed.com/ Εξ ακοής συνήθως δεν την παλεύω κι έτσι αν δεν υπάρχουν ελληνικοί υπότιτλοι (για το deadwood υπάρχουν) οι εγγλέζικοι είναι μια κάποια λύσις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δεν θα κάνεις άλλη δημοσίευση το καλοκαίρι;
    Περιμένω το Σεπτέμβρη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ανώνυμε δεύτερε,

    τελικά τον Οκτώβριο..!

    ΑπάντησηΔιαγραφή