Σκηνοθεσία: Γκάβιν Ο’ Κόνορ
Παίζουν: Νικ Νόλτε, Τομ Χάρντυ, Τζόελ Έντζερτον, Τζένιφερ Μόρισον, Φρανκ Γκρίλο
Διάρκεια: 140’
2011
Αν η λέξη «κελί» ή η ευρύτερης
σημασίας «φυλακή» ή, επίσης, η σκοτεινών, μεσαιωνικών συνδηλώσεων λέξη «μπουντρούμι»
παραπέμπουν στην αιχμαλωσία, τη στέρηση του χώρου, την ασφυκτική, εγκάθειρκτη
ύπαρξη, υπάρχει μια ακόμα λέξη, μικρή το δέμας, η οποία, υποδειγματικότερα όλων,
δηλώνει τη φρίκη της ανελευθερίας και τον αέρα που δε φθάνει να αναπνεύσεις. Η
λέξη «κλουβί».
Στα κλουβιά στοιβάζονται τα ζώα και
αυτά μουγκρίζοντας κινούνται ενάντια στα κάγκελα. Προσκρούουν πάνω τους, μια
δυο τρεις, με όλη τους τη δύναμη, ματώνουν, τα κάγκελα δεν σπάζουν και αυτά
ύστερα λουφάζουν σε μια ελάχιστη γωνιά, μαραζώνοντας.
«Κλουβί» αποκαλούν επίσης το
χώρο, το γήπεδο, το ρινγκ, όπου διεξάγονται οι αγώνες των Μεικτών Πολεμικών
Τεχνών ή όπως έχουν καθιερωθεί να λέγονται στην Αμερική, των Mixed Martial Arts.
Άθλημα ή εξωραϊσμένη,
καθαρή βία; Με καταγωγή τη λούμπεν κουλτούρα του «κατς», οι MMA διεκδικούν
πλέον μια ευγενικότερη προέλευση, αναφερόμενες στις πολεμικές τέχνες της Ανατολής και το αρχαιοελληνικό παγκράτιο. Στο «κλουβί», με όλες τις λαβές, με
όλες τις γροθιές συγκρούονται οι αθλητές – και το πλήθος να φωνάζει.
Σε «κλουβιά» ζουν και οι βασικοί
ήρωες της ταινίας μας. Βγαίνουν από ένα, μπαίνουνε σε άλλο. Και αγωνίζονται,
ενάντια σε αλλήλους, και κυρίως ενάντια στα αλύγιστα κάγκελα.
Ο πατέρας – παλιός μποξέρ – υπήρξε
για χρόνια αλκοολικός. Έκανε κόλαση τη ζωή της οικογένειάς του. Τώρα αγωνίζεται
ενάντια στον εθισμό. Το μόνο που έχει να καμαρώνει από τη ζωή του είναι πως είναι
πια «1000 μέρες στεγνός».
Τα δυο αδέρφια αγωνίζονται
ενάντια στον πατέρα που κάποτε έκανε τη ζωή τους φρικτή. Τώρα αυτός είναι ένας
ερειπωμένος και άκακος γεράκος. Όμως ως πατέρας-σύμβολο ακόμα λειτουργεί ως το
κλουβί τους.
Και επίσης, ο μεγάλος αδερφός
αγωνίζεται ενάντια στην τράπεζα που θέλει το υποθηκευμένο σπίτι του. Ενώ ο
μικρός, ενάντια στις αναμνήσεις από τον πόλεμο του Ιράκ που τον στοιχειώνουν.
Όλοι τους θέλουν να εξέλθουν από
το κλουβί και να ανταμώσουν μια «οικογένεια». Ο πατέρας έχει στραφεί – μάταια
– στη θρησκεία. Αν έβρισκε τη γαλήνη, δε
θα άκουγε στα ακουστικά του συνεχώς τα λόγια του τραγικού Αχάμπ, από το Μόμπι
Ντικ του Μέλβιλ, που στρέφεται ενάντια σε όλους, ενάντια στο θεό ή τον «ίδιο τον ήλιο».
Ο μικρός γιος έγινε πεζοναύτης.
Έψαξε την αγκαλιά της μητέρα πατρίδας. Τρύπια αγκαλιά. Στο πεδίο της μάχης
δικοί τους ήταν οι στρατιώτες που τους πυροβόλησαν. Η μάνα έφαγε τα παιδιά της. Και αυτός
λιποτάκτησε.
Μονάχα ο μεγάλος γιος μοιάζει να
έχει βρει την οικογένεια που όλοι αναζητούν. Κυριολεκτικά. Έχει γυναίκα και δυο
παιδιά που αγαπά.
Και στο σημείο αυτό εισέρχεται ο
σκηνοθέτης της ταινίας. Πανέξυπνα και αυτοαναφορικά, υποδύεται έναν κροίσο ο
οποίος χρηματοδοτεί το μεγαλύτερο τουρνουά MMA όλων των εποχών. Αυτός είναι που
δημιουργεί τους όρους του δράματος. Οι δυο γιοι του μποξέρ θα συμμετάσχουν, καθώς
ο καθένας για τους δικούς του λόγους χρειάζεται τα πέντε εκατομμύρια του
επάθλου.
Ατλάντικ Σίτυ. Τα παραφερνάλια
του θεάματος. Ουρανοξύστες και ανάμεσά τους το μικρό γυμναστήριο – όπου η
προπόνηση γίνεται υπό τη μουσική του Μπετόβεν – μοιάζει με μια παράδοξη και τρυφερή φωλίτσα
ενάντια στην αγριότητα των πραγμάτων.
Η «Ωδή στη Χαρά», η οργή και το
αίμα. Τα διάφορα κλουβιά της ζωής οδηγούν τελικά το δυο αδέρφια στο κλουβί του
αγώνα. Έχοντας διαλέξει διαφορετικά επώνυμα, μόνο αργά θα καταλάβει το «φιλοθεάμον»
κοινό πως μπροστά του θα ξετυλιχθεί αρχαίο δράμα.
Και εμείς, επίσης θεατές,
αναρωτιόμαστε πού θα κλίνει η ταινία.
Γιατί τεχνηέντως μας έχει κάνει
να μην υποστηρίζουμε αυτόν τον πιο αμήχανο, τον πιο αγριεμένο, τον πιο άξεστο
και από τον Ρόκυ, μικρό αδερφό.
Αγαπούμε όχι τον ήρωα, τον
πολλαπλά ηττημένο, αλλά το καλό παιδί.
Μας πώς μπορεί να υπάρξει «καλό παιδί», όταν αυτό
γρονθοκοπά τον κόσμο, έστω και για 5 εκατομμύρια;
Σε έναν κόσμο γεμάτο κλουβιά, τα πάντα στέκονται
ανάποδα, με το κεφάλι στα πόδια.
Αξιολόγηση: * * * * (4)
Δημήτρης Δρένος
δημοσιεύθηκε στο Φιλμ Νουάρ, 13/3/2014
